Tabletka „dzień po” : co musisz wiedzieć

Niezależnie od tego, czy uprawiałaś seks bez zabezpieczenia, czy też zawiodła Twoja antykoncepcja i czujesz się niepewnie po odbyciu niezabezpieczonego stosunku, pigułka „dzień po” jest formą antykoncepcji awaryjnej, która może Ci pomóc. Chociaż nie zastępuje antykoncepcji i działa tylko przez stosunkowo krótki czas, jest korzystna dla większości osób, które nie chcą zajść w ciążę.

Pamiętaj proszę, że tabletka dzień po nie jest formą antykoncepcji hormonalnej. Uprawiając seks należy odpowiednio się zabezpieczać stosując tabletki antykoncepcyjne, prezerwatywy bądź też inne formy antykoncepcji hormonalnej lub niehormonalnej.

Oto, co musisz wiedzieć o tym, jak działa, ile kosztuje i jakie są najczęstsze skutki uboczne tabletki „dzień po” po to, aby bez stresu zastosować antykoncepcję awaryjną.

Czym dokładnie jest tabletka „dzień po”? 

Jest to lek zawierający lewonorgestrel, syntetyczną postaci hormonu progestyny lub hormon uliprystal. Obie substancje mają takie samo działanie.

Pigułka  „dzień po” nazywana również antykoncepcją awaryjną, ma wyższą dawkę hormonów (lewonorgestrelu) niż pigułki antykoncepcyjne i pomaga znacznie obniżyć ryzyko zajścia w ciążę po seksie bez zabezpieczenia. Nie powinna być jednak używana jako zamiennik środków antykoncepcyjnych. Zyskujesz większą skuteczność i kontrolę, stosując bardziej regularną formę antykoncepcji.

Pigułka „dzień po” może pomóc w zapobieganiu ciąży, jeśli jest przyjmowana prawidłowo, ale ważne jest, aby być świadomym możliwych skutków ubocznych i przeciwwskazań przed jej przyjęciem.

Kobieta siedząca na krześle, ubrana na niebiesko. W tle małe lustro i szafka nocna

Jak działa antykoncepcja awaryjna?

Ponieważ pigułka „dzień po” działa poprzez opóźnienie owulacji, należy ją przyjąć jak najszybciej po stosunku bez zabezpieczenia lub stosunku, w trakcie którego antykoncepcja zawiodła – w ciągu 3 do 5 dni w zależności od leku. Po tym czasie nie będzie to już skuteczne.

Badanie z 2011 roku wykazało, że lewonorgestrel nie miał wpływu na zatrzymanie ciąży, jeśli został podany w dniu owulacji lub po owulacji. Dlatego też, jeśli planujesz zażyć lek, ważne jest, aby zrobić to najszybciej, jak to możliwe po seksie bez zabezpieczenia.

Antykoncepcja awaryjna działa poprzez powstrzymanie jajnika przed uwolnieniem jajeczka (owulacją). Pigułka działa tylko i wyłącznie przed oficjalnym rozpoczęciem ciąży. Jeśli komórka jajowa i plemnik już się spotkały, zapłodniły i wszczepiły do wyściółki macicy, to właściwie wszystko załatwione, jak to mówią – po ptokach. Pigułka nie będzie skuteczna, jeśli dana osoba jest już w ciąży, ale na szczęście nie zaszkodzi już istniejącej ciąży.

Sposób użycia pigułek „dzień po”

Antykoncepcja awaryjna jest zwykle przyjmowana doustnie w formie pojedynczej tabletki. Im szybciej zostanie zażyta po seksie bez zabezpieczenia, tym bardziej będzie skuteczna. Pigułkę należy przyjąć w ciągu 3 do 5 dób od stosunku (w zależności od rodzaju leku). Warto jednak pamiętać, że im szybciej ją weźmiesz, tym większe prawdopodobieństwo, że zadziała.

Czy tabletka “dzień po” skuteczna?

Chociaż trudno jest dokładnie ocenić skuteczność pigułek „dzień po”, nie wiedząc dokładnie, ile osób zaszło w ciążę po jej przyjęciu, badania oszacowały skuteczność antykoncepcji awaryjnej. Pigułka może zmniejszyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę o 75 do 89 procent, jeśli przyjmiesz ją w ciągu 3 dni do 5 dni od stosunku bez zabezpieczenia.

Gdy tabletki te są stosowane zgodnie z zaleceniami, około 7 na 8 kobiet, które mogły zajść w ciążę, nie zaszły po przyjęciu antykoncepcji awaryjnej. Pigułki „dzień po” są najskuteczniejsze u osób ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) poniżej 25 i według badań ich efektywność spada u osób z BMI powyżej 30.

Siedząca kobieta ze związanymi włosami w bieliźnie i przezroczystym szlafroku

Zagrożenia i skutki uboczne tabletki “dzień po”

Jak w przypadku każdego leku, lewonorgestrel może powodować pewne skutki uboczne. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z wszelkich przeciwwskazań.

Lewonorgestrel jest bezpieczną i skuteczną substancją. Wszelkie skutki uboczne powinny być łagodne i krótkotrwałe. Dość często zdarzają się nieregularne miesiączki, które mogą pojawić się wcześniej lub być opóźnione o kilka dni.

Może to również wpłynąć na Twoją pierwszą miesiączkę po przyjęciu tabletki. Efekty uboczne zwykle ustępują samoistnie, ale jeśli miesiączka nie pojawi się w ciągu tygodnia od spodziewanego dnia, w którym powinna się pojawić, prawdopodobnie dobrym pomysłem jest wykonanie testu ciążowego lub zasięgnięcie porady lekarskiej.

W przypadku wystąpienia wymiotów po zastosowaniu antykoncepcji awaryjnej należy natychmiast skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wtedy może być konieczne przyjęcie kolejnej dawki.

Istnieje kilka powodów, dla których warto zrezygnować z pigułki „dzień po”.

Nie decyduj się na antykoncepcję awaryjną, jeśli:

·      myślisz, że jesteś w ciąży

·      masz nadwrażliwość na którykolwiek składnik pigułki

·      miałaś w przeszłości nieprawidłowe krwawienia

·      masz jakąkolwiek dolegliwość zdrowotną, która według Twojego lekarza jest przeciwwskazaniem

Niektóre produkty ziołowe i leki mogą wpływać na skuteczność działania lewonorgestrelu, więc pamiętaj, aby poinformować lekarza lub farmaceutę, jeśli przyjmujesz którykolwiek z poniższych:

·      niektóre leki na HIV/AIDS

·      ziele dziurawca

·      barbiturany

·      topiramat

·      bozentan

·      karbamazepina

·      felbamat

·      gryzeofulwina

·      oksakarbazepina

·      fenytoina

·      ryfampicyna

Koszt antykoncepcji awaryjnej

Antykoncepcja awaryjna kosztuje w Polsce od 40 do 140 zł – w zależności od leku.

Tabletka “dzień po” – gdzie mogę ją znaleźć

Antykoncepcja awaryjna sprzedawana jest w aptekach na receptę. Pocieszający jest jedynie fakt, że receptę może wypisać każdy lekarz – zarówno rodzinny, jak i ginekolog. Możesz oczywiście najpierw skonsultować się ze swoim lekarzem i porozmawiać z farmaceutą, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości.

Hormon uliprystal różni się od lewonorgestrelu tym, że można go przyjąć do 5 dni od stosunku bez zabezpieczenia. Oba leki są jednakowo bezpieczne w użyciu, aby zapobiec ciąży. Pigułki z octanem uliprystalu będą lepszym wyborem dla tych, którzy odbyli stosunek w ciągu ostatnich 5 dni lub ich BMI przekracza 30. Dla osób z BMI powyżej 35, nawet ten lek nie będzie zbyt skuteczna.

Tabletka dzień po – najczęściej zadawane pytania

Tabletka “dzień po” powinna być zażywana wyłącznie po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Poniżej przedstawiamy najczęstsze pytania na temat tabletki “dzień po”. Pamiętaj, iż antykoncepcję awaryjną należy przyjmować tylko wtedy, gdy wiesz dokładnie jak działa oraz jakie może mieć skutki uboczne dla Twojego organizmu.

Jak długo muszę brać tabletki “dzień po”?

Antykoncepcja awaryjna składa się z jednej pigułki, którą należy przyjąć jak najszybciej po odbyciu stosunku płciowego bez zabezpieczenia, pominięciu zwykłej pigułki antykoncepcyjnej lub niepowodzeniu pozostałych metod antykoncepcji. Tabletkę można przyjmować z jedzeniem lub bez i należy połykać w całości, najlepiej popijając wodą. Im szybciej weźmiesz pigułkę, tym wyższy będzie wskaźnik skuteczności.

Czy tabletka „dzień po” to to samo co „pigułka aborcyjna”?

Nie. Antykoncepcja awaryjna nie jest „pigułką aborcyjną”.

Lewonorgestrel działa, aby nie dopuścić do powstania ciąży, zanim ona nastąpi. Zapobiega owulacji, więc jeśli jesteś już w ciąży, to po prostu nie zadziała.

Skąd będę wiedzieć, czy tabletka “dzień po” zadziałała?

Pigułki „dzień po” są najskuteczniejsze, jeśli zostaną przyjęte w ciągu 3 do 5 dni od stosunku. Jeśli jednak owulacja już wystąpiła, lek może nie być w stanie zapobiec ciąży. Jeśli Twój okres spóźnia się o ponad tydzień po zażyciu antykoncepcji awaryjnej, możesz być w ciąży. Powinnaś wtedy wykonać test ciążowy i skontaktować się z lekarzem.

Podsumowanie

Antykoncepcja awaryjna jest świetnym rozwiązaniem dla tych, którzy zawiedli się na standardowych metodach antykoncepcji i chcą zapobiec niechcianej ciąży. Jeśli masz jakieś konkretne dodatkowe pytania dotyczące pigułki „dzień po”, przed jej zażyciem skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.